Distro d’an enklask
Resisadurioù diwar-benn ar c’han
Dave : M-00042
Titl unvan e brezhoneg : Anna Gardien he deus lazhet evit hec’h enor
Titl unvan e galleg : Anna Gardien qui tue 18 chevaliers pour défendre son honneur
Titl unvan e saozneg : Anna Guardian who kills 18 knights to defend her honour
Diverradur :
Le vieux Gardien dit à ses filles de ne pas aller à l’aire neuve pour éviter les seigneurs de Mezobran, Mezomeur, Mezomorvan, et Runangoff.
Le seigneur de Mezomeur demande à son page des renseignements sur les filles Le Gardien en les voyant arriver.
– « L’aînée s’appelle Anne et la plus jeune Marianne. »
Le seigneur les aborde, demandant le prix de leur robe.
– « Ce n’est pas votre affaire, votre bourse était fermée quand elle fut payée. »
Défi entre le seigneur de Mezomeur et Anne Le Gardien. À l’appel du seigneur, 17 gentilshommes viennent le soutenir.
Cruel le cœur qui n’eût pleuré en voyant l’aire neuve se rougir du sang des gentilshommes, tués à coups de bâton par Anne Le Gardien.
Retour à la maison et décision d’aller à Paris. Salutation au roi et à la reine et annonce de la mort de 18 gentilshommes.
Apprenant qu’elle n’avait rien qu’un penn-bazh contre 18 épées, la reine lui donne un sauf-conduit.
Tem : Emgann-daou
Notenn :
[de F.M. Luzel] : Le manoir de Mezobran est en Minihy-Tréguier, Mezomeur en Penvenan, Runangoff en Pédernec.
Keñveriañ ar stummoù resis :
Les seigneurs de Mezobran, Mezomeur, Mezomorvan et Runangoff = garçons de Lijon-Bre et le seigneur Dambliet = ar markizien = an otrou ar c’homt.
Anne et Marianne Le Gardien = Annette et Marie Le Gardien = Annaik Donval = Marik Ar Gardien.
Studiadennoù
Stummoù resis
(12 stumm resis,
28 degouezh
)
- Dastumer : GUILLERM Henri
Kaner : MORVAN Laurent
Deizad an dastum : 1905-01-18
Lec’h an dastum : Gouézec (Gouezeg, 29)
- Dastumer : LUZEL François-Marie
Kaner : GARANDEL
Deizad an dastum : 1844-08-14
Lec’h an dastum : Le Vieux-Marché (Ar C’houerc’had, 22) [Keramborgne] -
Stumm resis 2a :
Annaïk ar Gardian
Yezh : Brezhoneg
Rummad : Testenn
Levr : Luzel (François-Marie), Manuscrits ms 1020 à 1038
Lec’h el levr : Ms 1020 - Cahier 1, p. 31-32 [f° 16 r - 16 v]
-
Stumm resis 2b :
Annaïk ar Gardien
Yezh : Brezhoneg
Rummad : Testenn
Levr : Luzel (François-Marie), Manuscrit ms 45, Chants en breton
Lec’h el levr : Ms 45, p. 76-78
-
Stumm resis 2c :
Anna Ar Gardien / Anne Le Gardien
Yezh : Brezhoneg, Troidigezh e galleg
Rummad : Tamm
Levr : Luzel (François-Marie), Gwerziou Breiz-Izel,1968
Lec’h el levr : Tome II, p. 452-453
Notenn : Variante. Texte incomplet
Gwelout e PDF
-
Stumm resis 2d :
Annaïk Le Gardien
Yezh : Troidigezh e galleg
Rummad : Testenn
Levr : Poésies populaires de la France, Manuscrits ms 3338 à 3343
Lec’h el levr : Vol. 5, f° 373 recto-375 recto
-
Stumm resis 2e :
Anna ar Gardien / Annaïk Le Gardien
Yezh : Troidigezh e galleg
Rummad : Testenn
Levr : Berthou-Bécam (Laurence), Enquête officielle sur les Poésies populaires de la France (1852-1876) - François-Marie Luzel : Textes et sources, 1992
Lec’h el levr : Vol. 2, p. 81-84, chant n° 70
Gwelout e PDF
-
Stumm resis 2f :
Anna ar Gardien / Annaïk Le Gardien
Yezh : Troidigezh e galleg
Rummad : Testenn
Levr : Bécam (Didier), L’enquête Fortoul (1852-1876) - Chansons populaires de Haute et Basse-Bretagne, 2010
Lec’h el levr : Vol. II, p. 780-781, chant n° 53
- Dastumer : DUHAMEL Maurice
Kaner : LE FLEM Maryvonne
Deizad an dastum : A-raok 1913
Lec’h an dastum : Port-Blanc (Porzh-Gwenn)
- Dastumer : DUHAMEL Maurice
Kaner : LE BAIL Marie-Jeanne
Deizad an dastum : A-raok 1913
Lec’h an dastum : Port-Blanc (Porzh-Gwenn)
- Dastumer : PENGUERN (DE) Jean-Marie
Kaner : KERGUIDUFF Jannet
Deizad an dastum : 1851-01-16
Lec’h an dastum : Taulé (Taole, 29) -
Stumm resis 5a :
Ar Gardian koz
Yezh : Brezhoneg
Rummad : Testenn
Levr : Penguern (Jean-Marie de), Manuscrits, N. 89 à N. 95, N.111, N. 112, Bibliothèque nationale
Lec’h el levr : Ms 89, f° 206 verso-210 verso, chant n° 80
Gwelout e PDF
-
Stumm resis 5b :
Ar Gardien koz
Yezh : Brezhoneg
Rummad : Testenn
Levr : Ollivier (Joseph), Manuscrits 974 à 977, Copie des Manuscrits Penguern
Lec’h el levr : Ms 975, p. 140-143, chant n° 80
Gwelout e PDF
-
Stumm resis 5c :
Ar Gardian koz
Yezh : Brezhoneg
Rummad : Testenn
Levr : Gwerin, 1961-1997
Oberour ar pennad : Elies (Fañch], Le Floc’h (Loeiz)Lec’h el levr : 1963 - Tome 5, p. 171-173, chant n° 65
Gwelout e PDF
- Dastumer : PENGUERN (DE) Jean-Marie
Kaner : BOZEC Marie
Deizad an dastum : 1851-02-18
Lec’h an dastum : Taulé (Taole, 29) -
Stumm resis 6a :
Anaïk Donval
Yezh : Brezhoneg
Rummad : Testenn
Levr : Penguern (Jean-Marie de), Manuscrits, N. 89 à N. 95, N.111, N. 112, Bibliothèque nationale
Lec’h el levr : Ms 90, f° 69 verso-71 verso, chant n° 130
Gwelout e PDF
-
Stumm resis 6b :
Anaïk Donval
Yezh : Brezhoneg
Rummad : Testenn
Levr : Ollivier (Joseph), Manuscrits 974 à 977, Copie des Manuscrits Penguern
Lec’h el levr : Ms 975, p. 243-245, chant n° 130
Gwelout e PDF
-
Stumm resis 6c :
Anaik Donval
Yezh : Brezhoneg
Rummad : Testenn
Levr : Gwerin, 1961-1997
Oberour ar pennad : Le Floc’h (Loeiz)Lec’h el levr : 1965 - Tome 6, p. 71-72, chant n° 109
Gwelout e PDF
- Dastumer : LA VILLEMARQUÉ Hersart
Deizad an dastum : A-raok 1840
Lec’h an dastum : Cornouaille (Bro-Gerne) -
Stumm resis 7a :
Gardien gous a lavare… / Le vieux gardien disait…
Yezh : Brezhoneg, Troidigezh e galleg
Rummad : Testenn
Levr : La Villemarqué (Théodore Hersart de), Collectes, Carnet 1, 308 p.; Carnet 2, 287 p. ; Carnet 3, 118 p., Brest, CRBC
Lec’h el levr : Carnet 1, p. 1-4, chant n° 1
-
Stumm resis 7b :
Gardien gous a lavare…
Yezh : Brezhoneg
Rummad : Testenn
Levr : Laurent (Donatien), La Villemarqué collecteur de chants populaires - Étude des sources du premier Barzaz-Breiz, 1974
Lec’h el levr : Partie 2 (1), p. 77-80, chant n° 1 [I]
-
Stumm resis 7c :
Le vieux Le gardien disait…
Yezh : Troidigezh e galleg
Rummad : Testenn
Levr : Laurent (Donatien), La Villemarqué collecteur de chants populaires - Étude des sources du premier Barzaz-Breiz, 1974
Lec’h el levr : Partie 4, p. 1-2, chant n° 1 [I]
-
Stumm resis 7d :
Gardien gous a lavare… / Le vieux gardien disait…
Yezh : Brezhoneg, Troidigezh e galleg
Rummad : Testenn
Levr : Laurent (Donatien), Aux sources du Barzaz-Breiz, 1989
Lec’h el levr : p. 49-50, chant n° 1 [I]
- Dastumer : LUZEL François-Marie
Kaner : LE NOAN Marie-Anne
Deizad an dastum : A-raok 1874
Lec’h an dastum : Duault (Duaod, 22)
- Dastumer : LUZEL François-Marie
Kaner : KERIVAL Marie-Josèphe
Deizad an dastum : 1848
Lec’h an dastum : Le Vieux-Marché (Ar C’houerc’had, 22) [Keramborgne]
- Dastumer : LUZEL François-Marie
Kaner : LE GALL Jeannette
Deizad an dastum : 1849-09
Lec’h an dastum : Plouaret (Plouared, 22) [Keramborgne]
- Dastumer : LAMER Yves
Deizad an dastum : 1855-02-24
Lec’h an dastum : Ploumilliau (Plouilio, 22)
- Dastumer : PENGUERN (DE) Jean-Marie
Deizad an dastum : A-raok 1856
Liammoù
- Kanouennoù all en hengoun dre Gomz e brezhoneg
Distro d’an enklask