Distro d’an enklask
Resisadurioù diwar-benn ar c’han
Dave : M-00272
Titl unvan e brezhoneg : Buhez santez Barba
Titl unvan e galleg : La vie de sainte Barbe
Titl unvan e saozneg : The life of Saint Barbe
Diverradur :
[Les versions mentionnées résument à peu près la même histoire mais présentent des formes assez différentes les unes des autres].
A/
Le roi César demande à Filius Chorus sa fille Barbe en mariage. Refus de Barbe qui dit s’être promise au Créateur du monde. Décision du père de l’enfermer dans une tour. – « Mettez trois fenêtres au midi que je vois saint Drien faire la procession. »
Barbe demande à son page d’aller chercher saint Drien pour qu’il la baptise.
Barbe, nue, est mise dans une barrique garnie de pointes et roulée par les rues de la ville. Puis attachée à la queue d’un cheval et traînée jusqu’à la tour.
La Vierge Marie propose à Barbe d’être maîtresse sur les femmes ou sur le tonnerre. – « Gardez pour vous les femmes, elles ont la tête dure. Je serai maîtresse du tonnerre et aiderai quiconque m’invoquera. »
B/
– Barbe, fille d’un tyran, refuse le mariage et est enfermée, puis condamnée au bûcher. Mais elle chante au milieu du feu. Furieux, son père essaie de lui arracher le cœur et n’y parvient pas. Roulée du haut de la montagne dans une barrique garnie de pointes. Une chapelle est élevée là où la barrique s’arrête.
Un coup de tonnerre tombe sur son père. Voici le chant de sainte Barbe, maîtresse du tonnerre et du feu.
C/
– [Longue version composée par Guillaume du Boishardy (voir notes de M-00282 - Buhez sant Gwilherm) et qui replace l’histoire dans son contexte romain, sous Maximin. On y retrouve la longue suite des peines subies par sainte Barbe.]
Elle demande à Dieu de lui accorder que quiconque la prierait, ne mourrait pas de mort subite avant de recevoir le sacrement. Un ange lui confirme l’accord de Dieu. Un coup de tonnerre s’abattit sur son père et sur le tyran.
Tem : Buhezioù Sent
Notenn :
[de F. Cadic] : Barbe, de Nicodémie en Asie mineure, fille de Dioscore. Devenue sainte locale, elle est réputée protéger du tonnerre et de la mort subite.
Studiadennoù
Stummoù resis
(13 stumm resis,
28 degouezh
)
- Dastumer : LUZEL François-Marie
Kaner : FULUP Marc’harit
Deizad an dastum : 1889
Lec’h an dastum : Pluzunet (Plûned, 22)
- Dastumer : LUZEL François-Marie, LÉDAN Alexandre
Deizad an dastum : A-raok 1876
Lec’h an dastum : Morlaix (Montroulez, 29) -
Stumm resis 2a :
Histor eus a vuez Santez Barba […]
Yezh : Brezhoneg
Rummad : Testenn, Ton
Levr : Feuille Volante, LÉDAN, Morlaix, 1805-1880
Lec’h el levr : F-00666, p. 1-16, chant C-00849
Notenn : Ton ordinal / F-00666 édition 7 sur 12 dont 10 Lédan
Gwelout e PDF
-
Stumm resis 2b :
Guerz de Sainte Barbe […]
Yezh : Troidigezh e galleg
Rummad : Testenn
Levr : Poésies populaires de la France, Manuscrits ms 3338 à 3343
Lec’h el levr : Vol. 5, f° 438 recto-441 verso
-
Stumm resis 2c :
Histor eus a vuez Santez Barba […] / Guerz de Sainte Barbe […]
Yezh : Troidigezh e galleg
Rummad : Testenn
Levr : Berthou-Bécam (Laurence), Enquête officielle sur les Poésies populaires de la France (1852-1876) - François-Marie Luzel : Textes et sources, 1992
Lec’h el levr : Vol. 2, p. 165-170, chant n° 96
Gwelout e PDF
-
Stumm resis 2d :
Histor eus a vuez Santez Barba […]
Yezh : Brezhoneg
Rummad : Testenn, Ton
Levr : Berthou-Bécam (Laurence), Enquête officielle sur les Poésies populaires de la France (1852-1876) - François-Marie Luzel : Textes et sources, 1992
Lec’h el levr : Vol. 3, p. 39-42, chant n° 96
Notenn : FV Lédan / Ton ordinal
Gwelout e PDF
-
Stumm resis 2e :
Histor eus a vuez Santez Barba […] / Guerz de Sainte Barbe […]
Yezh : Troidigezh e galleg
Rummad : Testenn
Levr : Bécam (Didier), L’enquête Fortoul (1852-1876) - Chansons populaires de Haute et Basse-Bretagne, 2010
Lec’h el levr : Vol. II, p. 858-860, chant n° 91
- Dastumer : CADIC François
Kaner : LE MEITOUR Janton
Deizad an dastum : A-raok 1909
Lec’h an dastum : Noyal-Pontivy (Noal-Pondi, 56)
- Dastumer : LE DIBERDER Yves
Kaner : DANIEL Perrine
Deizad an dastum : 1910-10-21
Lec’h an dastum : Plouay (Ploue, 56) -
Stumm resis 4a :
Santez Barban
Yezh : Brezhoneg
Rummad : Testenn
Levr : Le Diberder (Yves), Manuscrits, Archives départementales du Morbihan
Lec’h el levr : 2 - Pont-Scorff, p. 185 et 188
-
Stumm resis 4b :
Santes Barba(n)
Yezh : Brezhoneg
Rummad : Testenn
Levr : Gilliouard (Édouard), Manuscrit, Chansons collectées par Le Diberder
Lec’h el levr : 43-J-82, chant -, réf. S 8 [1]
Gwelout e PDF
-
Stumm resis 4c :
Santes Barban
Yezh : Brezhoneg
Rummad : Testenn, Muzik dre skrid
Levr : Gilliouard (Édouard), Manuscrit, Chansons collectées par Le Diberder
Lec’h el levr : 43-J-82, chant -, réf. S 8 [2]
Gwelout e PDF
-
Stumm resis 4d :
Santés Barban
Yezh : Brezhoneg
Rummad : Testenn, Muzik dre skrid
Levr : Gilliouard (Édouard), Manuscrit, Chansons collectées par Le Diberder
Lec’h el levr : 43-J-82, chant -, réf. S 8 [3]
Notenn : Air emprunté par Gilliouard à une autre chanson populaire
Gwelout e PDF
-
Stumm resis 4e :
Santez Barban / Sainte Barbe
Yezh : Brezhoneg, Troidigezh e galleg
Rummad : Testenn
Levr : Le Diberder (Yves), Chansons traditionnelles du pays vannetais (1910-1915), 2011
Lec’h el levr : Tome 2, p. 837
Notenn : Variantes
- Dastumer : MILIN Gabriel
Deizad an dastum : A-raok 1895
Lec’h an dastum : Léon (Bro-Leon) -
Stumm resis 5a :
Cantiq ouar buhez santes Barba pehini a so eur santes […]
Yezh : Brezhoneg
Rummad : Testenn
Levr : Milin (Gabriel), Manuscrits
Lec’h el levr : Ms [18] - Mvol 58, chant n° [94]
Notenn : Composition du prêtre Guillaume DU BOISHARDY
-
Stumm resis 5b :
Cantiq ouar buhez santes Barba pehini a so eur santes […]
Yezh : Brezhoneg
Rummad : Testenn
Levr : Gwerin, 1961-1997
Oberour ar pennad : Elies (Fañch], Le Floc’h (Loeiz)Lec’h el levr : 1962 - Tome 3, p. 285-290, chant n° 94
Notenn : Composition du prêtre Guillaume DU BOISHARDY
Gwelout e PDF
- Dastumer : DUHAMEL Maurice
Deizad an dastum : E-tro 1910
Lec’h an dastum : Pays Vannetais (Bro-Gwened)
- Dastumer : LE DIBERDER Yves
Deizad an dastum : 1910-10-21
Lec’h an dastum : Pont-Scorff (Pont-Skorf, 56)
- Dastumer : BULÉON Jérôme
Deizad an dastum : A-raok 1946
Lec’h an dastum : Pays Vannetais (Bro-Gwened)
- Dastumer : DERRIEN Yves
Deizad an dastum : A-raok 1815
Lec’h an dastum : Quimper (Kemper, 29)
- Dastumer : PERIER Ian
Deizad an dastum : 1731
Lec’h an dastum : Quimper (Kemper, 29) -
Stumm resis 10a :
Histor eus a buhez an Itron Santes Barba […]
Yezh : Brezhoneg
Rummad : Testenn
Levr : Feuille Volante, PERRIER Ian, Quimper, 18e siècle.
Lec’h el levr : F-00665, p. 1-10, chant C-00849
Notenn : F-00665 édition 2 sur 2 dont 2 Perier
Gwelout e PDF
-
Stumm resis 10b :
Histoar eus a vuhez an Itron Santes Barba […]
Yezh : Brezhoneg
Rummad : Testenn
Levr : Feuille Volante, PERRIER Ian, Quimper, 18e siècle.
Lec’h el levr : F-00666, p. 1-, chant C-00849
Notenn : F-00666 édition 12 sur 12 dont 1 Périer / Incomplet
Gwelout e PDF
- Dastumer : LANOÉ Pierre
Deizad an dastum : A-raok 1896
Lec’h an dastum : Morlaix (Montroulez, 29)
- Dastumer : BULÉON Mathurin
Deizad an dastum : A-raok 1929
Lec’h an dastum : Pays Vannetais (Bro-Gwened) -
Stumm resis 12a :
Éma Barban étré er vro…
Yezh : Brezhoneg, Troidigezh e galleg
Rummad : Muzik dre skrid
Levr : Buléon (Mathurin), Ensemble de 36 cahiers, carnets, recueils de partitions, 1902-1929.
Lec’h el levr : 17-1-Partitions, p. 6 [1], chant 25
-
Stumm resis 12b :
Éma Barban étré er vro…
Yezh : Brezhoneg, Troidigezh e galleg
Rummad : Muzik dre skrid
Levr : Buléon (Mathurin), Ensemble de 36 cahiers, carnets, recueils de partitions, 1902-1929.
Lec’h el levr : 20-09-Cahier-Musique, p. 1 [2], chant 23
-
Stumm resis 12c :
Santez Barban / Sainte Barbe
Yezh : Brezhoneg, Troidigezh e galleg
Rummad : Muzik dre skrid
Levr : Buléon (Mathurin), Chansons traditionnelles du pays vannetais (Début 20e siècle), 2012
Lec’h el levr : p. 342
- Dastumer : BULÉON Mathurin
Kaner : MOISAN [Veuve] [Veuve]
Deizad an dastum : A-raok 1929
Lec’h an dastum : Pluvigner (Pleuwigner, 56)
Liammoù
- Kanouennoù all en hengoun dre Gomz e brezhoneg
- Follennoù Distag
Distro d’an enklask