Distro d’an enklask
Resisadurioù diwar-benn ar c’han
Dave : M-00160
Titl unvan e brezhoneg : Janedig ar sorserez
Titl unvan e galleg : Jeannette la sorcière
Titl unvan e saozneg : Jeannette the witch
Diverradur :
La première fois que j’allai en France pour apprendre le français, je ne connaissais que mon chapelet. Depuis, j’ai appris le français, sais lire et écrire et empêcher le prêtre de dire la messe.
J’ai un coffre chez mon père. Celui qui l’ouvrira en aura repentir. Il y a trois vipères couvant un serpent, pour brûler le monde et nourries de sang d’innocents.
Si j’avais encore vécu un an ou deux, j’aurais mis la Basse-Bretagne sens dessus dessous.
– « Qui t’a appris à faire le mal au lieu du bien. » – « Un berger, chez mon père, m’emmenait entendre le sabbat et dans un petit livre, j’ai appris le mal au lieu du bien. »
– « Jeannette, maintenant que vous êtes jugée, connaissez-vous le sort qui gâte le blé ? » – « Oui, par l’œil gauche d’un corbeau et le cœur d’un crapaud. » – « Où avez-vous jeté votre premier sort ? » – « Sur un champ de blé de mon père, on y avait semé 18 boisseaux et on n’a pas récolté trois écuellées, à cause de la semence de fougère ramassée à la Saint Jean à minuit. »
Tem : Buhezioù diroll, strobinellerezh, forbanned, koll-e-voued
Notenn :
La Villemarqué voit dans ce chant l’histoire d’Héloïse et d’Abailard.
Les versions connues ne sont pas si explicites et ne parlent que de Jannedig ar sorserez (Jeannette la sorcière). Ceci incite Gourvil à voir dans la version de La Villemarqué un chant pastiche alors que seules l’interprétation du chant et la mention d’Héloïse et d’Abélard sont sujettes à caution.
À noter une version en pays Dardoup par Y. Meur, intitulée par la chanteuse « An Abalardig » et où il est question de Loeiza, ce qui fait penser à un phénomène de feed-back à partir du Barzaz Breiz ?
Studiadennoù
Gwelet war ur gartenn
Kuzhat ar gartenn
Stummoù resis
(27 stumm resis ,
57 degouezh
)
Dastumer : LE GOFF Y. Kaner : GUILLOU Marie-Jeanne Deizad an dastum : A-raok 1938Lec’h an dastum : Pleyben (Pleiben , 29)Dastumer : PÉRENNÈS Henri Kaner : LESOUARN Jean Deizad an dastum : A-raok 1938Lec’h an dastum : Plogastel-Saint-Germain (Plogastell-Sant-Jermen , 29)Dastumer : PÉRENNÈS Henri Kaner : LE ROUX [Mme] Deizad an dastum : A-raok 1938Lec’h an dastum : Basse-Bretagne (Breizh-Izel )Dastumer : DUHAMEL Maurice Kaner : LE FLEM Maryvonne Deizad an dastum : A-raok 1913Lec’h an dastum : Port-Blanc (Porzh-Gwenn , 22)Dastumer : LE DIBERDER Yves Kaner : DANIEL Perrine Deizad an dastum : 1910-12-18Lec’h an dastum : Pont-Scorff (Pont-Skorf , 56)
Stumm resis 5a :
’N amzér oen mein merhig ieuank…
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : Le Diberder (Yves), Manuscrits, Archives départementales du Morbihan. Lec’h el levr : 2 - Pont-Scorff, p. 223-224 [np]
Stumm resis 5b :
’N amzér oèn mein merhig yawanq…
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : Gilliouard (Édouard), Manuscrit, Chansons collectées par Le Diberder. Lec’h el levr : 43-J-52, chant -, réf. E 51
Gwelout e PDF
Stumm resis 5c :
Er sorserez / La sorcière
Yezh : Brezhoneg, Troidigezh e galleg Rummad : TestennLevr : Le Diberder (Yves), Chansons traditionnelles du pays vannetais (1910-1915), 2011. Lec’h el levr : Tome 2, p. 854
Dastumer : MILIN Gabriel Deizad an dastum : A-raok 1895Lec’h an dastum : Léon (Bro-Leon )Dastumer : SAINT-PRIX [Mme] Deizad an dastum : A-raok 1869Lec’h an dastum : Basse-Bretagne (Breizh-Izel )
Stumm resis 7a :
Ar sorcerez
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : Penguern (Jean-Marie de), Manuscrits, N. 89 à N. 95, N.111, N. 112, Bibliothèque nationale. Lec’h el levr : Ms 92, f° 33 verso-35 verso, chant n° 10
Gwelout e PDF
Stumm resis 7b :
Ar sorcerez
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : Ollivier (Joseph), Manuscrits 974 à 977, Copie des Manuscrits Penguern. Lec’h el levr : Ms 976, p. 241-243
Gwelout e PDF
Stumm resis 7c :
Ar sorcerez
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : Gwerin, 1961-1997. Lec’h el levr : 1997 - Tome 8, p. 50-52
Dastumer : KERAMBRUN Guillaume-René Deizad an dastum : A-raok 1856Lec’h an dastum : Trégor (Bro-Dreger )
Stumm resis 8a :
Son Janedic
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : Penguern (Jean-Marie de), Manuscrits, N. 89 à N. 95, N.111, N. 112, Bibliothèque nationale. Lec’h el levr : Ms 93, f° 101 recto-101 verso
Gwelout e PDF
Stumm resis 8b :
Son Janedic
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : Ollivier (Joseph), Manuscrits 974 à 977, Copie des Manuscrits Penguern. Lec’h el levr : Ms 976, p. 422-423
Gwelout e PDF
Stumm resis 8c :
Son Janedic
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : Gwerin, 1961-1997. Lec’h el levr : 1997 - Tome 9, p. 148-149
Dastumer : LA VILLEMARQUÉ Hersart Kaner : GUÉGUEN (née MICHELET) Marie Perrine Deizad an dastum : A-raok 1840Lec’h an dastum : Nizon (Nizon , 29) [Trémalo]
Stumm resis 9a :
Dour iaten
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : La Villemarqué (Théodore Hersart de), Collectes, Carnet 1, 308 p.; Carnet 2, 287 p. ; Carnet 3, 118 p., Brest, CRBC. Lec’h el levr : Carnet 1, p. 185-186 [1], chant n° 90Notenn : Voir Barzaz-Breiz, Loiza hag Abalard
Stumm resis 9b :
An aour iaten
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : Laurent (Donatien), La Villemarqué collecteur de chants populaires - Étude des sources du premier Barzaz-Breiz, 1974. Lec’h el levr : Partie 2 (1), p. 298-299 [1], chant n° 90 [XC]Notenn : Voir Barzaz-Breiz, Loiza hag Abalard
Stumm resis 9c :
L’herbe d’or
Yezh : Troidigezh e galleg Rummad : TestennLevr : Laurent (Donatien), La Villemarqué collecteur de chants populaires - Étude des sources du premier Barzaz-Breiz, 1974. Lec’h el levr : Partie 4, p. 97 [1], chant n° 90 [XC]Notenn : Voir Barzaz-Breiz, Loiza hag Abalard
Stumm resis 9d :
An aour iaten / L’herbe d’or
Yezh : Brezhoneg, Troidigezh e galleg Rummad : TestennLevr : Laurent (Donatien), Aux sources du Barzaz-Breiz, 1989. Lec’h el levr : p. 147 [1], chant n° 90 [XC]Notenn : Voir Barzaz-Breiz, Loiza hag Abalard
Dastumer : LA VILLEMARQUÉ Hersart Deizad an dastum : A-raok 1840Lec’h an dastum : Cornouaille (Bro-Gerne )
Stumm resis 10a :
Dour iaten
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : La Villemarqué (Théodore Hersart de), Collectes, Carnet 1, 308 p.; Carnet 2, 287 p. ; Carnet 3, 118 p., Brest, CRBC. Lec’h el levr : Carnet 1, p. 185-186 [2], chant n° 90Notenn : Variante / Voir Barzaz-Breiz, Loiza hag Abalard
Stumm resis 10b :
An aour iaten
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : Laurent (Donatien), La Villemarqué collecteur de chants populaires - Étude des sources du premier Barzaz-Breiz, 1974. Lec’h el levr : Partie 2 (1), p. 298-299 [2], chant n° 90 [XC]Notenn : Variante / Voir Barzaz-Breiz, Loiza hag Abalard
Stumm resis 10c :
An aour iaten / L’herbe d’or
Yezh : Brezhoneg, Troidigezh e galleg Rummad : TestennLevr : Laurent (Donatien), Aux sources du Barzaz-Breiz, 1989. Lec’h el levr : p. 147 [2], chant n° 90 [XC]Notenn : Variante / Voir Barzaz-Breiz, Loiza hag Abalard
Dastumer : LA VILLEMARQUÉ Hersart Deizad an dastum : A-raok 1840Lec’h an dastum : Cornouaille (Bro-Gerne )
Stumm resis 11a :
Abelard
Yezh : Brezhoneg Rummad : TammLevr : La Villemarqué (Théodore Hersart de), Collectes, Carnet 1, 308 p.; Carnet 2, 287 p. ; Carnet 3, 118 p., Brest, CRBC. Lec’h el levr : Carnet 1, p. 307, chant n° 183Notenn : 4 vers / Voir Barzaz-Breiz, Loiza hag Abalard
Stumm resis 11b :
Abelard
Yezh : Brezhoneg Rummad : TammLevr : Laurent (Donatien), La Villemarqué collecteur de chants populaires - Étude des sources du premier Barzaz-Breiz, 1974. Lec’h el levr : Partie 2 (2), p. 485, chant n° 183 [CLXXXIII]Notenn : 4 vers / Voir Barzaz-Breiz, Loiza hag Abalard
Stumm resis 11c :
Abelard
Yezh : Troidigezh e galleg Rummad : TammLevr : Laurent (Donatien), La Villemarqué collecteur de chants populaires - Étude des sources du premier Barzaz-Breiz, 1974. Lec’h el levr : Partie 4, p. 158, chant n° 183 [CLXXXIII]Notenn : 4 vers / Voir Barzaz-Breiz, Loiza hag Abalard
Stumm resis 11d :
Abelard / Abelard
Yezh : Brezhoneg, Troidigezh e galleg Rummad : TammLevr : Laurent (Donatien), Aux sources du Barzaz-Breiz, 1989. Lec’h el levr : p. 244, chant n° 183 [CLXXXIII]Notenn : 4 vers / Voir Barzaz-Breiz, Loiza hag Abalard
Dastumer : LA VILLEMARQUÉ Hersart Kaner : CADO Marie-Josèphe Deizad an dastum : A-raok 1839Lec’h an dastum : Plouaret (Plouared , 22)
Stumm resis 12a :
Loiza hag Abalard / Héloïse et Abaylard
Yezh : Brezhoneg, Troidigezh e galleg Rummad : TestennLevr : La Villemarqué (Théodore Hersart de), Barzas-Breiz, 1839. Lec’h el levr : Tome 1, p. 93-102, chant n° VIIINotenn : Voir LV, Carnet 1, n° 90, 183
Gwelout e PDF
Stumm resis 12b :
Loiza hag Abalard / Héloïse et Abélard
Yezh : Brezhoneg, Troidigezh e galleg Rummad : Testenn, Muzik dre skridLevr : La Villemarqué (Théodore Hersart de), Barzaz-Breiz, 1845. Lec’h el levr : Tome 1, p. 225-232 et Tome 2, p. 13-14, chant n° XVINotenn : A recueilli 20 versions / Voir LV, Carnet 1, n° 90, 183 / Mélodie harmonisée
Gwelout e PDF
Selaou ar muzik skrivet
Stumm resis 12c :
Loiza hag Abalard / Héloïse et Abailard
Yezh : Brezhoneg, Troidigezh e galleg Rummad : Testenn, Muzik dre skridLevr : La Villemarqué (Théodore Hersart de), Barzaz-Breiz, 1867. Lec’h el levr : p. 135-140 et p., chant n° XVINotenn : Voir LV, Carnet 1, n° 90, 183
Gwelout e PDF
Selaou ar muzik skrivet
Stumm resis 12d :
Janedig ar sorserez / Jeanne la sorcière
Yezh : Brezhoneg, Troidigezh e galleg Rummad : TestennLevr : Foucher (Jean-Pierre), Le brasier des ancêtres, 1977. Lec’h el levr : Tome 1, p. 222-226
Dastumer : LUZEL François-Marie Kaner : GARANDEL Deizad an dastum : 1849-02Lec’h an dastum : Plouaret (Plouared , 22) [Keramborgne]Dastumer : LUZEL François-Marie Kaner : CADO Marie-Josèphe , LE GALL Jeannette Deizad an dastum : 1849-09Lec’h an dastum : Plouaret (Plouared , 22) [Keramborgne]Dastumer : LUZEL François-Marie Deizad an dastum : 1849Lec’h an dastum : Basse-Bretagne (Breizh-Izel )Dastumer : LAMER Yves Deizad an dastum : 1855-01-06Lec’h an dastum : Ploumilliau (Plouilio , 22)Dastumer : LUZEL François-Marie Kaner : CADO Marie-Josèphe Deizad an dastum : 1849-09Lec’h an dastum : Plouaret (Plouared , 22) [Keramborgne]Dastumer : PENGUERN (DE) Jean-Marie Kaner : COZIC Annaïc Deizad an dastum : 1850-11-09Lec’h an dastum : Taulé (Taole , 29)
Stumm resis 18a :
Ar sorcerez
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : Penguern (Jean-Marie de), Manuscrits, N. 89 à N. 95, N.111, N. 112, Bibliothèque nationale. Lec’h el levr : Ms 90, f° 179 verso-180 verso, chant n° 180
Gwelout e PDF
Stumm resis 18b :
Ar sorcerez
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : Ollivier (Joseph), Manuscrits 974 à 977, Copie des Manuscrits Penguern. Lec’h el levr : Ms 975, p. 334-335, chant n° 180
Gwelout e PDF
Stumm resis 18c :
Ar sorcerez
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : Penguern (Jean-Marie de), Dastumad Penwern, 1983. Lec’h el levr : p. 93-94
Gwelout e PDF
Dastumer : PENGUERN (DE) Jean-Marie Kaner : PUILL Jannet Deizad an dastum : 1851-06-16Lec’h an dastum : Henvic (Henvig , 29)
Stumm resis 19a :
Sorceres
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : Penguern (Jean-Marie de), Manuscrits, N. 89 à N. 95, N.111, N. 112, Bibliothèque nationale. Lec’h el levr : Ms 90, f° 221 verso-222 verso, chant n° 199
Gwelout e PDF
Stumm resis 19b :
Sorceres
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : Ollivier (Joseph), Manuscrits 974 à 977, Copie des Manuscrits Penguern. Lec’h el levr : Ms 975, p. 368-369, chant n° 199
Gwelout e PDF
Stumm resis 19c :
Sorceres
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : Penguern (Jean-Marie de), Dastumad Penwern, 1983. Lec’h el levr : p. 125-126
Gwelout e PDF
Dastumer : SAINT-PRIX [Mme] Deizad an dastum : A-raok 1869Lec’h an dastum : Basse-Bretagne (Breizh-Izel )
Stumm resis 20a :
Ar Sorcères
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : Saint-Prix (Émilie-Barbe de), Manuscrit, Bibliothèque de Landévennec. Lec’h el levr : Recueil 1 - Cahier 2, f° 76 recto-78 verso
Stumm resis 20b :
Ar sorserez
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : Le Diberder (Yves), Manuscrits, Copie des chants et des contes bretons de Mme de Saint-Prix. Lec’h el levr : p. 71-72
Stumm resis 20c :
Ar sorceres
Yezh : Brezhoneg Rummad : TestennLevr : Ollivier (Joseph), Manuscrit 987, Poésies populaires et contes recueillis par Mme de Saint-Prix. Lec’h el levr : Ms 987 - Ms I, chant n° 10
Stumm resis 20d :
Ar Sorcères
Yezh : Brezhoneg, Troidigezh e galleg Rummad : TestennLevr : Le Rol (Yvon), La langue des « gwerziou » à travers l’étude des manuscrits inédits de Mme de Saint-Prix (1789-1869), 2013. Lec’h el levr : Vol. 2, p. 359-369
Gwelout e PDF
Stumm resis 20e :
Ar Sorcères
Yezh : Brezhoneg, Troidigezh e galleg Rummad : TestennLevr : Le Rol (Yvon), An Itron Saint-Prix, 2019. Lec’h el levr : p. 161-170
Dastumer : LE TROADEC Ifig , LE TROADEC Nanda Kaner : LE BONNIEC (Mme RIOU) Louise Deizad an dastum : 1979-04Lec’h an dastum : Pluzunet (Plûned , 22)Dastumer : KEMENER Yann-Fañch Kaner : HARNAY (Mme VOÉDEC) Marie Deizad an dastum : 1979-05-26Lec’h an dastum : Priziac (Prizieg , 56)Dastumer : KEMENER Yann-Fañch Kaner : CARO (née PARC) Hélène Deizad an dastum : A-raok 1996Lec’h an dastum : Plouray (Plourae , 56)Kaner : HARNAY (Mme VOÉDEC) Marie Deizad an dastum : A-raok 1982Lec’h an dastum : Priziac (Prizieg , 56)Dastumer : CASTEL Ifig Kaner : LE DU [Mme] Deizad an dastum : A-raok 2004Lec’h an dastum : Lanrivain (Larruen , 22)Kaner : GOADEC [Sœurs] Deizad an dastum : s.d.Lec’h an dastum : Treffrin (Trefrin , 22)Kaner : LE BONNIEC (Mme RIOU) Louise Deizad an dastum : 1981Lec’h an dastum : Pluzunet (Plûned , 22)
Kanet gant tud all
(1 degouezh)
Distro d’an enklask